Çocuk ile ebeveynleri arasında yaşanan inatlaşma genellikle 2 yaş döneminde başlar. Bu döneme "çocuk ergenliği" adı da verilir. İnatçılık aslında anne ve baba ile çocuk arasında bir güç savaşıdır. Savaşın nedeni ise 'kimin dediği olacakla' ilgilidir. Bebeklik döneminde anneye bağımlı bir bireyken fiziksel(yürüme) ve bilişsel(konuşma) becerilerin gelişmesiyle bağımsızlığa doğru adımlar atıldığında birden sınırlar ve beraberinde çatışmalar ortaya çıkar. Aslında çocuğun dünyayı keşfetme isteği anne babanın kurallarına toslar. Çocuklar bu dönemde her söylenene hayır diyerek kendi bağımsızlıklarını ve güçlerini sınamak ve ailesine ne kadar önemli olduklarını göstermek için sınırları zorlarlar. İnatlaşma hali çocuğun "ben de varım" deme halidir. Özellikle ilk 1 yıldan itibaren bebek için dış dünya çekici hale gelir. Yürümeye başladıktan ve konuşma becerisini yavaş yavaş kazanmaya başladıktan sonra yeni keşifler yapmaz cazip gelir. Çocuğun içindeki bitmek bilmeyen enerji ve merak duygusu ebeveynleri tarafından kendi güvenlikleri için birtakım sınırlandırmalarla karşılaşır. Tam burada inatlaşma dediğimiz davranış kalıbı ortaya çıkar. Engellenmek çocuk için istenmeyen bir durumdur. İstediğini yapamayan çocuk da inatlaşma ve beraberinde öfke nöbetleri ve ağlamalar görülecektir. İnatlaşmak çocukların sınırlarını öğrenmek için gerekli bir süreçtir. Bu dönemi çocukların gelişimlerinin bir parçası olarak kabul etmek gerekir. Bu süreci olumsuz kılan şey, hatalı ebeveyn tutumlarıdır. Asıl önemli olan bu dönemden sonra inatlaşma davranışının ileriki yaşlara taşınıp taşınmayacağı konusudur. Kararlı ve tutarlı ebeveyn yaklaşımları ile çocuk; her istediğinin olamayacağını ve isteklerini erteleyebilmeyi öğrenir. İnatçılık yoğun olarak 3 alanda kendini gösterir; uyku, beslenme ve tuvalet...
İnatçılığın nedenleri
Aileler neler yapmalıdır?
- Anne ve babanın ortak tutum geliştirmesi önemli
- Ev içindeki kurallar açıklayıcı ve net olmalıdır.
- Çocuğa karşı öfkeli ve tepkili olmamak gerekir.
- Çocuğun ihtiyaçları inatlaşmadığı dönemlerde yerine getirilmelidir.
- Çocuğa istediği her şeyi neden yapamayacağı açık ve anlaşılır şekilde izah edilmelidir.
- Çocuk bir konuda inatlaşmaya başlamışsa dikkati başka yöne çekilebilir.
- Çocukla güç savaşına girilmemelidir.
- Çocuğa seçenekler sunulmalı, böylece çocukta; bağımsız bir birey olarak görüldüğü ve onun kararlarına saygı duyulduğu düşüncesi oluşturulmalıdır.
- "Hayır" kelimesi yerine daha olumlu cümlelerle isteğinin yerine getirilemeyeceği anlatılmalıdır.
- Çocuk kendi başına yapmak istedikleri konusunda desteklenmelidir.
- Çocuk inatlaşmaya girdiğinde ilgi gösterilmemeli, sakinleştiği zaman yaklaşılmalıdır.
- Çocukla emir kipi şeklinde iletişim kurulmamalıdır.
- Çocuğa yapabileceği sorumluluklar verilmelidir.
- İnatlaşma anlarında öfkeli ve sabırsız davranılmamalı, yumuşak bir ses tonuyla konuşmaya özen gösterilmelidir.
- Çocuklar inatçı gibi kelimelerle etiketlenmemelidir.
- Çocuğun olumlu davranışları üzerinde durmak ve takdir etmek gerekir.
- Aşırı otoriter ve kuralcı olunmamalıdır.
0 Yorumlar