1-3 Yaş Dönemi Özellikleri

 

    1-3 yaş grubu çocuklarda ebeveynlerden bağımsız hareket etme istediği göze çarpmaktadır. Özellikle yaşamın ikinci yılındaki hızlı gelişim çocuğun birçok açıdan bağımsız olmasına zemin hazırlar. Dil gelişimindeki hızlı ataklar ve motor becerilerinin bağımsız hareket etmeye elverişli olması çocuğun kendisini bir birey olarak kanıtlamasında etkilidir. Bu yaş grubunda çocuklar yönlendirici olmaya ve yaptığı işlerde etkin konumda olmaya meraklıdırlar. Merak duygusunun en üst seviyeye ulaştığı bu dönemde çocuklar her şeyi sorgulamaya başlar ve tatmin edici cevaplar almayı beklerler.

    Bu dönemde çocuklarda kazanılması beklenen en önemli alışkanlıklardan biri tuvalet alışkanlığıdır. Tuvalet alışkanlığını kazanma dönemi ebeveynler için zaman zaman zorlayıcı olabilmektedir. Tuvalet alışkanlığı konusunda baskıcı olmamak ve çocuğu kaygıya sürüklememek önemlidir. Çocuğun yanlış tutumlar ile psikolojik açıdan zarar görmemesi adına gerekli durumlarda bir uzmana danışmak yararlı olmaktadır.

    Sosyal ve duygusal gelişim bu yaş döneminde birçok farklı alanda kendini

göstermektedir. Çocukların “oyun” kavramı genişler ve kendileri oyun kurmaya başlayabilir. Özellikle 2 yaşından itibaren oyunlar sırasında kendi kendine konuşma, cansız bir varlıkla insanmış gibi konuşma davranışları görülebilir. Akran ilişkilerinin artmaya başladığı bu dönemde çocuğu akranlarıyla kıyaslamak, onu sosyal ortamlarda arkadaş edinmeye zorlamak çocuğu kaygılandıracağı için yapılmaması gereken ebeveyn davranışları arasında gösterilmektedir. Aşağıda 1-3 yaş grubu çocukların gelişim becerileri sıralanmıştır.

Motor Gelişimi

1.     Dengeli yürüyebilir.(12-24 Ay)

2.     Destekle merdiven inip çıkabilir.

3.     Sağlam basarak yürüyebilir.

4.     2 yaşına yaklaşırken koşabilir.

5.     Tuvalet eğitimi alabilir. (18- 36 Ay)

6.     Dengesini koruyarak çömelir ve kalkabilir.( 24-36 Ay)

7.     Topa tekme vurabilir.

8.     Kitap sayfalarını çevirebilir.

Sosyal- Duygusal Gelişim

1.     Çevresiyle yakından ilgilenebilir. (12-24 Ay)

2.     Aile bireylerini taklit edebilir.

3.     Özellikle 2 yaşına yaklaşırken anneye bağımlı hale gelebilir.

4.     Kitaplar ilgisini çekebilir.

5.     Benmerkezci ve bağımsız olmaya başlayabilir. ( 24-36 Ay)

6.     Akran ilişkileri gelişir ve aileye olan bağımlılık azalır.

7.     Engellenmesi durumunda hırçınlık gösterebilir.

Dil Gelişimi

1.     Sözcük dağarcığı genişleyebilir. ( 12- 24 Ay)

2.     İki kelimeli cümlecikler kurabilir.

3.     İki aşamalı yönergelere uyabilir.

4.     Dil gelişimi çok hızlı gelişir ve gramer kurallarına uyabilir. ( 24- 36 Ay)

5.     Sürekli soru sorarak yeni nesnelerin isimlerini öğrenmek isteyebilir.

6.     Kendisinden söz ederken ismini kullanabilir.

Bilişsel Gelişim

1.     Taklit yeteneğini çok sık kullanabilir. (12-24 Ay)

2.     Kendi vücudunu tanıyabilir.

3.     İlişki kurma bilinci başlayabilir.

4.     Renkleri tanımaya başlayabilir. (24- 36 Ay)

5.     Büyük ve küçük nesneleri ayırt edebilir.

6.     Nesne ile nesneye ait resimleri eşleyebilir.