Gecikmiş konuşma, çocuğun konuşmasının yaşına göre beklenenden ve olması gerekenden çok geride ve yavaş olmasıdır. Normal şartlar altında bebekler ilk hecelerini 6 aylıkken çıkartmaya başlarlar. 1 yaş civarı ilk kelimelerini söylerler. 18 ay gibi basit cümleler kurarlar. 3 yaş gibi de tam konuşma beklenir. Çocuklarda dil öğrenimi doğdukları anda başlar. İşittikleri her sesi hafızalarına kaydederler. Bir süre sonra çevrelerindeki sesleri taklit etmeye başlarlar. Aynı sesleri çıkarmak için çaba gösterirler. Gecikmiş dil ve konuşma, erkeklerde kızlara oranla 3 kat fazla görülür. Gecikmiş dil ve konuşma gözlenen çocuklarda ilk olarak işitme testi yapılmalıdır. İşitme kaybı ya da azlığı bu sorunun en yaygın nedenlerinden biridir.
Gecikmiş konuşmanın nedenleri nelerdir?
1- Fiziksel sorunlar: Konuşmada kullanılan organlardan kaynaklı sorunlar. Yarık damak, kısa dil bağı gibi.
2- Uyaran eksikliği: Çocuğun evde yeterince iletişim kurulan bir ortamda yetiştirilmiyor oluşu.
3- Merkezi sinir sistemi bozuklukları: İşitme ve görme sorunları.
4- Nörogelişimsel sorunlar: Zeka geriliği, otizm, epilepsi vb. sorunlar...
5- Genetik faktörler: Ailede gecikmiş dil ve konuşmanın geçmişi...
6- Diğer nedenler: Televizyon izleme, kardeş kıskançlığı, yalnız kalma vb...
Konuşması geciken çocuklarda genel olarak, içe kapanıklık, sınırlı konuşma, yetersiz kelime dağarcığı, dinleme sorunları, dikkat eksikliği, işaretle gösterme, gruba girmeme gibi sorunlar görünür. Kendini ifade etmekte zorlanan çocuklar agresif, hırçın ve duygusal olurlar. Sözel olarak kendini ifade edemediğinden fiziksel iletişime geçerler. Bu yüzden karşısındakine vurma, itekleme, ısırma gibi davranışlar gösterebilir.
Ebeveynlere Tavsiyeler
- Konuşma konuşarak öğrenilir. Çocukla bol bol konuşmak, sık sık sorular sorulmalı, nesnelerin adını tekrarlamak gerekir. Sorduğu sorulara cevap verilmeli. Sabırla dinlenmeli. Yanlış kelime telaffuzlarına kızılmamalıdır.
- Çocuklar 3 yaşına kadar teknolojik aletlerden uzak tutulmalıdır. İletişimde aslolan diyalogdur. Televizyon karşısındaki çocuk karşılıklı iletişim kuramaz. Monolog içerisindedir. Teknolojik aletler çocuğun dilsel gelişimini geride bırakırlar.
- Sosyalleşmesi sağlanarak iletişim kurmasına ortam hazırlanır.
- İşaretle gösterdiği şeyleri yapmak yerine sözle söylemesi sağlanmalıdır.
- Çocuğun yaşına uygun kitaplar okunmalıdır.
- Çocukla yaratıcı oyunlar oynanabilir.
Konuşmada kritik dönem 2-4 yaş aralığıdır. Bu dönemlerde gerekli ilerlemeyi sağlayamayan çocuklar için dil ve konuşma bozuklukları uzmanı ya da dil konuşma terapistinden yardım alınabilir.
...){kind=link}
0 Yorumlar