Şımarık ve Kural Tanımayan Çocuklar

 

    Kendi çocukluklarında yeterli ilgi ve sevgiyi göremeyen ebeveynler genellikle çocukları olduğunda gereğinden fazla olarak çocuklarına sevgi gösterilerinde bulunurlar. Bu durumun sonucu olarak ise çocukta aşırı sevgiden kaynaklanan ne yapacağını bilmez anormal davranışlar belirir. Bunlara şımarık davranışlar diyebiliriz. Şımarık çocuk; sınır ve kural koyulmamış, her isteği yerine getirilen buna rağmen memnuniyetsiz olan çocuktur. Şımarıklığın en önemli nedenlerinden birisi de anne babanın aşırı müsamahakar davranışlarıdır. Bu anne babalar çocuklarına bir sınır koymazlar ve çocuğun en ufak mızmızlanmasına ya da öfke krizlerine teslim olurlar. Çocuğun gerçekçi olmayan tüm isteklerini yerine getirirler. Çocukta da daha fazla benmerkezci tutum gelişir. Çocuk için ihtiyaç ve istek kavramları birbirine karışır. Her istediği şey ihtiyacıymış gibi ebeveynler hareket ederler. Özellikle çalışan anne babalar da bu tür durumlar fazlaca görülebilir. Çocuklarına yeterince zaman ayıramadıklarını düşünüp suçluluk duygusuyla telafi içerisine girerler. Ve çocuklarına herhangi bir sınır koymazlar. Sevilmek, insanın en doğal ihtiyaçlarından biridir. Bu ihtiyaç belli bir düzeyi kapsamalıdır. Çocuk ihtiyacından fazla sevgiyi gördüğünde nasıl davranacağını bilemez hale gelir. Çocuğa verilecek ilgi de miktarına ve yerine göre olmalıdır. Çocuk her ilgi istediğinde anne baba bütün işini bırakıp ona verirse bu yanlış zamanda verilen bir ilgi olur. Çocuğa burada yanlış bir mesaj verilmiş olur. 

Şımarık ve kural tanımaz çocuklarda şu davranışlar görülür:

* Kendisinden istenen her şeye itiraz eder.

* Kurallara uymaz, işbirliğinde bulunmaz.

* İhtiyaçları ile istekleri arasındaki farkı bilmez.

* Kendi istediğini yapmakta ısrar eder, engellendiğinde öfke nöbetine girer.

* Ailesini kontrol etmeye çalışır.

* Sürekli sıkıldığından bahseder. Memnuniyetsizdirler.

* Aşırı istek ve taleplerde bulunurlar.

* "Hayır, dur, yapma" gibi yönergelere cevap vermezler.

* Başkalarının haklarına saygı göstermezler, benmerkezcidirler.

* İsteklerini ertelemeyi ve beklemeyi öğrenemezler.

Çocuklarda şımarıklığı önlemek için neler yapılabilir?

• Çocuklar kendi benliklerini hissetmeye başladıkları dönemden itibaren yaşına uygun sınır ve kurallar koyun.
• Beklemeyi, sabretmeyi öğretin. 
• Çocuklarınızı hayatın merkezine almayın. Tüm evi istediği gibi ele geçirmesine izin vermeyin.
• Her şeye onun karar vermesine izin vermeyin. Otorite anne ve babada olmalıdır.
• Her isteğine "evet" demeyin. Aşırı taleplerinde "hayır" demeyi öğrenin ve bunu kabul etmesini bekleyin.
• Her işini onun yerine siz yapmayın. Yaşına uygun sorumluluklar verin.
• Yaşamın küçük zorluklarından korumayın. Baş etmesini öğretin.
• Başkalarının haklarına saygı duymayı öğretin.
• İsteklerini ağlayarak ya da öfke nöbetleri geçirerek yaptırmasına asla izin vermeyin. Kararlı durun.
• Aşırı ilgi, sevgi ve takdirlerde bulunmayın. Ölçülü davranın.
• Can sıkıntısıyla baş etmeyi öğretin.